Pomoc społeczna jako administracja świadcząca usługi i dobra dla obywateli i państwa wpisuje się w administrację publiczną, a tym samym w sektor publiczny. Jest ona działalnością wykonywaną przez jednostki administracji publicznej. Pomoc społeczna finansowana jest ze środków publicznych. Pochodzą one z budżetu państwa stanowiąc duży procent wydatków budżetowych, jak i finansowana jest z budżetu samorządów terytorialnych. Uprawnionymi do świadczeń z pomocy społecznej są osoby posiadające obywatelstwo polskie, które mają miejsce zamieszkania i przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz cudzoziemcy, którzy mają miejsce zamieszkania i przebywają na terytorium RP.
Pomoc społeczna zgodnie z ustawą o pomocy społecznej jest działalnością skierowaną do osób lub rodzin znajdujących się w trudnych sytuacjach życiowych, których nie są w stanie przezwyciężyć sami przy użyciu wszelkich możliwych zasobów, mocnych stron i wszelkiego swego potencjału. Ma ona dawać wędkę, nie zaś rybę. Jest więc działalnością nakierowaną na umożliwienie podejmowania przez osoby potrzebujące pomocy takich czynności i działań by wyjść z trudnej sytuacji, by przezwyciężyć je przy wykorzystaniu swojego potencjału i instytucjonalnego wsparcia. Służy ona wsparciem w postaci swych instytucji, pracowników, narzędzi. Udzielana jest między innymi w sytuacjach bezdomności, ubóstwa, sieroctwa, przemocy w rodzinie, trudnościach po wyjściu z zakładu karnego, niepełnosprawności, alkoholizmu, narkomanii, klęski żywiołowej, bezrobocia, ciężkiej choroby, w problemach wychowawczych i opiekuńczych.
Pomoc społeczna udzielana jest w formie finansowej, w szczególności poprzez świadczenia rodzinne. Ustawą o świadczeniach rodzinnych wymienia świadczenia takie jak:
- Zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego:
– Dodatek z tytułu urodzenia dziecka
– Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka
– Dodatek z tytułu wychowywani dziecka w rodzinie wielodzietnej
– Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka
– Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego
– Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania
- Świadczenia opiekuńcze:
– Zasiłek pielęgnacyjny
– Specjalny zasiłek opiekuńczych
– Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej
- Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka
Pomoc ta może być także udzielana w formie rzeczowej, jak na przykład ubrania, środki czystości, żywność, schroniska, miejsca noclegowe. Udzielana jest również w formie pracy socjalnej. Udzielana jest poprzez wsparcie rodzin lub osób potrzebujących wsparcia w postaci pracownika socjalnego. Pomoc społeczna funkcjonuje w oparciu o określone zasady. Pierwszą, a zarazem główną z nich jest zasada pomocniczości. Polega ona na tym, że nie wyręcza się w czynnościach osób potrzebujących pomocy, gdy sami są w stanie im sprostać. Pomoc zawsze udzielana jest za wniosek osoby zainteresowanej jej ustawowego przedstawiciela, bądź z urzędu.
